Ilex verticillata
De Ilex verticillata wordt in de Engelstalige landen de “winterberry” genoemd. Deze naam is natuurlijk niet vreemd, omdat deze bes een puur winter product is. Zeker rond de kerstperiode is deze bes-tak zeer in trek. De plant komt oorspronkelijk uit Noord Amerika en Canada. Daar is de bes al vroeg populair geworden als geneesmiddel. De oorspronkelijke bewoners van Amerika gebruikten de bes als koorts remmend middel en werd toen koortsbes genoemd.
Deze Ilex is eigenlijk een bladverliezende Hulst. Deze Ilex is best een bijzonder product. Hoewel het er op lijkt dat het alleen een kwestie is van de takken knippen, gaat er een teeltduur van twee jaar aan vooraf voordat het zover is. Hoewel dit voor de consument misschien niet belangrijk lijkt, vinden wij het wel belangrijk om dit te vertellen. Meer kennis over een product zorgt vaak voor meer waardering ervoor. Belangrijkste blijf natuurlijk de schoonheid van het product zelf.
Assortiment en kleuren
Het assortiment van de Ilex wordt groter. Voor een deel komt dit door de nieuwe kleuren die er worden geïntroduceerd. Vroeger waren de bessen van deze Ilex alleen rood. Tegenwoordig zijn de bessen er in vele kleurvariaties. De kleuren variëren van goudgeel via diverse typen oranje naar de heldere rode originele kleur van de Ilex verticillata. De veredeling gaat echter niet alleen over kleuren. Veredelaars zijn ook druk in de weer om variaties te kweken die sterker en minder ziekte gevoelig zijn. Verdeling gaat ook over mooiere en vollere takken. Takken die rechter zijn en dus minder beschadigen met het verwerken.
Teelt
De teelt van Ilex verticillata is langdurig en vraagt vanaf de aanplant veel aandacht. Bij de Ilex bestaan en vrouwelijk en mannelijke planten. De vrouwelijke planten geven de bessen en mannelijke planten natuurlijk niet. Toch kan de vrouwelijke plant alleen maar bessen geven als er genoeg mannelijke planten in de buurt staan. Deze mannelijke planten moeten dus verdeeld over het perceel worden bij geplant om voor de bevruchting te zorgen. Tijdens deze bevruchting is het belangrijk dat er ook voldoende insecten zijn om de vrouwelijke bloemen te bevruchten. Bij Ilex wordt er dan ook vaak gewerkt met bijenvolken tijdens de bloei.
De planten geven maar één keer in de twee jaar een oogst. Nadat de bes-takken zijn geoogst, is de plant kaal. In het volgende jaar groeit hier een nieuwe tak op die niet bloeit. Het jaar daarop maakt de plant weer bloemen en dus ook weer bessen. Om toch elke jaar Ilex te kunnen oogsten, heeft de teler dus twee percelen nodig. Het ene jaar wordt het ene perceel geoogst en het andere jaar het andere.
Het oogsten gaat vanaf september tot in januari. Als de eerste bessen kleuren zit echter al het blad nog aan de takken. De vroegste takken worden daarom geknipt en een tijdje warm onder zwart plastic bewaard tot het blad eraf is gevallen. Hierna worden de takken gesorteerd en komen ze in de winkel. Bij de latere oogst hoeft dit niet meer, maar dan is er vaak een ander probleem. Als de bessen rijp worden vinden ook de vogels ze erg lekker. De latere takken hoeven dan wel niet meer eerst onder plastic, maar vaak moet er wel een vogelnet overheen om er voor te zorgen dat de vogels de teler niet voor zijn met oogsten.
Ik denk dat u de mooie gekleurde takken in de winkel toch een beetje anders bekijkt als u dit verhaal heeft gelezen. Elke twee weken komt er weer een nieuw verhaal over een andere bloem, zodat u uiteindelijk ook zelf een beetje kenner van bloemen gaat worden.